Νόσος του Crohn – θεραπεία
Η αντιμετώπιση της νόσου του Crohn εξαρτάται από το σημείο στο οποίο έχει εκδηλωθεί, από τη σοβαρότητα της ασθένειας, από τις επιπλοκές και από την αντίδραση σε προηγούμενη θεραπεία. Στόχος της θεραπείας είναι να ελέγξει τη φλεγμονή, να αποκαταστήσει τις διατροφικές ανεπάρκειες και να ανακουφίσει τα συμπτώματα, όπως ο κοιλιακός πόνος, η διάρροια και η πρωκτική αιμορραγία. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα, διατροφικά συμπληρώματα ή συνδυασμό αυτών των δύο. Η θεραπεία, προς το παρόν, επιτυγχάνει μόνο τον έλεγχο της νόσου, και τίποτα παραπάνω.
Κάποιοι άνθρωποι βιώνουν μακρές περιόδους ύφεσης, που διαρκούν ακόμη και χρόνια, όπου διατελούν απαλλαγμένοι από συμπτώματα. Η νόσος, ωστόσο, επανεμφανίζεται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια ζωής του ασθενή. Αυτό το μοντέλο αλλαγής της νόσου, σημαίνει ότι δεν μπορεί κανείς να διακρίνει πάντα ξεκάθαρα πότε έχει πραγματικά βοηθήσει μια θεραπεία. Η πρόβλεψη μιας ύφεσης ή της επανεμφάνισης των συμπτωμάτων, δεν είναι δυνατή.
Κάποιες φορές, ο ασθενής με τη νόσο του Crohn μπορεί να χρειαστεί μακράς διάρκειας θεραπεία, με τακτικές επισκέψεις στον γιατρό, για να ελέγχεται η νόσος.
Ποια είναι η Θεραπεία με φάρμακα;
Οι περισσότεροι άνθρωποι ξεκινούν τη θεραπεία τους με φάρμακα που περιέχουν μασαλαμίνη, ένα υποκατάστατο που βοηθάει στον έλεγχο της κρυφής φλεγμονής. Η σουλφασαλαζίνη είναι το πιο σύνηθες από αυτά τα φάρμακα. Οι ασθενείς που δεν επωφελούνται από αυτή ή που δεν μπορούν να την ανεχτούν, μπορούν να λάβουν άλλα φάρμακα που περιέχουν μασαλαμίνη, τα οποία είναι γνωστά ως παράγοντες 5-ASA. Πιθανές παρενέργειες της μασαλαμίνης, περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, γαστρικό καύσο, διάρροια και πονοκέφαλο.
Κάποιοι ασθενείς λαμβάνουν κορτικοστεροειδή για να ελέγξουν τη φλεγμονή. Τα φάρμακα αυτά είναι τα πιο αποτελεσματικά για την ενεργή νόσο του Crohn, αλλά μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες, περιλαμβανομένης και της μεγαλύτερης επιρρέπειας σε μόλυνση.
Άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη νόσο του Crohn, είναι αυτά που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτά που συνταγογραφούνται συνήθως είναι η 6-μερκαπτοπουρίνη και ένα σχετικό φάρμακο, η αζαθιοπρίνη. Οι παράγοντες ανοσοκαταστολής δρουν καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα που συμβάλλει στη φλεγμονή. Τα φάρμακα αυτά, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες, όπως ναυτία, έμετο και διάρροια και μπορεί να μειώσουν την αντίσταση του οργανισμού στη μόλυνση. Όταν οι ασθενείς λαμβάνουν συνδυασμό κορτικοστεροειδών και ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, η δόση των πρώτων μπορεί εντέλει να μειωθεί. Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι ανοσοκατασταλτικά φάρμακα μπορεί να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα των κορτικοστεροειδών.
Ο αντίστοιχος με τον ΕΟΦ Αμερικανικός Οργανισμός, έχει εγκρίνει το φάρμακο ινφλιξιμάβη για την αντιμετώπιση της μέτριας έως σοβαρής νόσου του Crohn, που δεν ανταποκρίνεται σε καθιερωμένες θεραπείες, όπως υποκατάστατα μασαλαμίνης, κορτικοστεροειδή, ανοσοκατασταλτικοί παράγοντες και για την αντιμετώπιση των ανοιχτών συριγγίων.
Η ινφλιξιμάβη, η πρώτη θεραπεία που εγκρίνεται για τη νόσο του Crohn συγκεκριμένα, είναι μία υποκατάσταση παράγοντα νέκρωσης όγκου (TNF). Η TNF είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το ανοσοποιητικό σύστημα που μπορεί να προκαλεί τη φλεγμονή που σχετίζεται με τη νόσο του Crohn. Η αντι-TNF αφαιρεί την TNF από το κυκλοφορικό πριν φτάσει στο έντερο, προλαμβάνοντας έτσι τη φλεγμονή. Οι ερευνητές συνεχίζουν να μελετούν τους ασθενείς που λαμβάνουν ινφλιξιμάβη για να προσδιορίσουν τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και αποτελεσματικότητά του.
Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υπερανάπτυξης των βακτηρίων στο λεπτό έντερο που προκαλείται από στενώσεις, συρίγγια ή προηγούμενη εγχείρηση. Για αυτό το κοινό πρόβλημα, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω αντιβιοτικά: αμπισιλίνη, σουλφοναμίδη, κεφαλοσπορίνη, τερακυκλίνη ή μετρονιδαζόλη.
Η διάρροια και ο κραμπώδης κοιλιακός πόνος ανακουφίζονται συχνά όταν η φλεγμονή υποχωρεί, αλλά μπορεί να χρειαστεί επιπρόσθετη φαρμακευτική αγωγή. Κατά της διάρροιας μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν, διάφοροι παράγοντες, περιλαμβανομένης της διφαινοξυλάτης, της λοπεραμίδης και της κοδεΐνης. Οι ασθενείς που έχουν υποστεί αφυδάτωση από τη διάρροια λαμβάνουν υγρά και ηλεκτρολύτες.
Ο συγγραφέας δεν υιοθετεί, ούτε ευνοεί κάποιο συγκεκριμένο διαφημιστικό προϊόν ή εταιρεία. Οι εμπορικές ονομασίες που εμφανίζονται σε αυτό το ενημερωτικό κείμενο χρησιμοποιούνται μόνο γιατί θεωρούνται βασικές για το περιεχόμενο των πληροφοριών που παρατίθενται στην παρούσα ιστοσελίδα.
Μπορούν να βοηθήσουν τα διατροφικά συμπληρώματα;
Ο γιατρός μπορεί να συστήσει διατροφικά συμπληρώματα, ειδικά για τα παιδιά που έχουν υποστεί επιβράδυνση της ανάπτυξής τους. Κάποιες φορές για το σκοπό αυτό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν ειδικές φόρμουλες υγρών, υψηλών θερμίδων. Ένας μικρός μόνο αριθμός ασθενών μπορεί να χρειαστεί περιοδική ενδοφλέβια σίτιση. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς που χρειάζονται προσωρινή περαιτέρω πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, αυτούς που τα έντερά τους χρειάζονται ξεκούραση ή αυτούς που δεν μπορούν να απορροφήσουν θρεπτικά συστατικά από τις τροφές.
Ποια εγχείριση ενδείκνυται για την αντιμετώπιση της νόσου;
Η εγχείριση για την αφαίρεση μέρους του εντέρου μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της ασθένειας του Crohn, αλλά δεν μπορεί να τη θεραπεύσει. Η φλεγμονή τείνει να επιστρέφει δίπλα από το τμήμα του εντέρου που έχει αφαιρεθεί. Πολλοί ασθενείς χρειάζονται εγχείριση, είτε για την ανακούφιση των συμπτωμάτων που δεν ανταποκρίνονται σε ιατρική θεραπεία, είτε για την αποκατάσταση επιπλοκών, όπως είναι το φράξιμο, η διάτρηση, το απόστημα και η αιμορραγία του εντέρου.
Σε κάποιους ανθρώπους που έχουν εμφανίσει τη νόσο του Crohn στο παχύ έντερο, πρέπει να γίνει ολική αφαίρεση του κόλον, με τη διαδικασία της ολικής κολεκτομής. Κατά τη διάρκεια αυτής της εγχείρισης, δημιουργείται ένα μικρό άνοιγμα στο μπροστινό τμήμα του κοιλιακού τοιχώματος, και η άκρη του ειλεού μετακινείται στην επιφάνεια του δέρματος. Αυτό το άνοιγμα, το οποίο ονομάζεται στομία, αποτελεί τον «κάδο» απορριμμάτων σου σώματος. Η στομία έχει το μέγεθος ενός τετάρτου και εντοπίζεται συνήθως στο δεξί χαμηλότερο τμήμα της κοιλιάς κοντά στη γραμμή της ζώνης. Τοποθετείται ένα σακουλάκι, νεολίκιθος, πάνω από το άνοιγμα για τη συγκομιδή των απορριμμάτων και ο ασθενής αδειάζει το σακουλάκι, όποτε χρειάζεται. Η πλειοψηφία των ασθενών που έχουν υποστεί κολεκτομή συνεχίζουν να ζουν μια φυσιολογική και ενεργή ζωή.
Κάποιες φορές, αφαιρείται μόνο το νοσούν τμήμα του εντέρου και δεν χρειάζεται στομία. Σε αυτή τη εγχείρηση το έντερο κόβεται πάνω και κάτω από το νοσούν τμήμα και επανασυνδέεται.
Επειδή η νόσος του Crohn συχνά επανέρχεται μετά την εγχείριση, οι ασθενείς συνιστάται να ζυγίσουν σωστά τις ωφέλειες και τους κινδύνους που ενέχει, συγκριτικά με άλλες θεραπείες. Η εγχείριση μπορεί να μην είναι πάντα κατάλληλη για όλους. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτό το δίλημμα, καλό είναι να λάβουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες από γιατρούς, συναφές ιατρικό προσωπικό και άλλους ασθενείς, πριν πάρουν την τελική τους απόφαση.
Οι πάσχοντες από τη νόσο του Crohn μπορεί να διανύουν περιόδους κατά τις οποίες δεν παρουσιάζουν συμπτώματα, όταν η ασθένεια δεν είναι ενεργή. Οι περισσότεροι, παρά την ανάγκη που υπάρχει για μακρόχρονη λήψη φαρμακευτικής αγωγής και νοσηλείας, είναι σε θέση να κρατούν τις δουλειές τους, να μεγαλώνουν τις οικογένειές τους και να λειτουργούν με επιτυχία στο σπίτι και στην κοινωνία.
Σύγχρονες έρευνες για τη Νόσο του Crohn
Οι ερευνητές συνεχίζουν να αναζητούν πιο αποτελεσματικές θεραπείες για τη νόσο.
Παραδείγματα πειραματικών θεραπειών περιλαμβάνουν:
- Αντι-TNF. Η έρευνα έχει δείξει ότι τα κύτταρα που προσβάλλονται από τη νόσο του Crohn περιέχουν κυτοκίνη, μια πρωτεΐνη που παράγεται από το ανοσοποιητικό σύστημα, η οποία ονομάζεται παράγοντας νέκρωσης όγκου (TNF). Η TNF μπορεί να ευθύνεται για τη φλεγμονή που προκαλεί η νόσος του Crohn. Η αντι-TNF είναι μια υποκατάσταση που εντοπίζει τον TNF στο κυκλοφορικό, προσδένεται σε αυτόν, και τον αφαιρεί πριν φτάσει στα έντερα και προκαλέσει φλεγμονή. Σε έρευνες η αντι-TNF φαίνεται ιδιαιτέρως βοηθητική στο κλείσιμο των συριγγίων.
- Ιντερλευκίνη 10. Η ιντερλευκίνη 10 (IL-10) είναι μια κυτοκίνη που καταστέλλει τη φλεγμονή. Οι ερευνητές μελετούν τώρα την αποτελεσματικότητα της συνθετικής IL-10 για τη θεραπεία της νόσου του Crohn.
- Aντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται τώρα για την αντιμετώπιση των βακτηριακών μολύνσεων, που συνοδεύουν συχνά τη νόσο του Crohn. Ωστόσο, κάποιες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί επίσης να είναι χρήσιμα ως βασική θεραπεία για την αντιμετώπιση της ενεργού νόσου του Crohn.
- Bουδεσονίδη. Οι ερευνητές ταυτοποίησαν πρόσφατα ένα νέο κορτικοστεροειδές, ονομαζόμενο βουδεσονίδη, το οποίο φαίνεται να είναι τόσο αποτελεσματικό όσο άλλα κορτικοστεροειδή, με τη διαφορά ότι προκαλεί λιγότερες παρενέργειες.
- Mεθοτρεξάτη και κυκλοσπορίνη. Αυτά είναι ανοσοκατασταλτικά φάρμακα που μπορεί να είναι χρήσιμα στην αντιμετώπιση της νόσου του Crohn. Μια πιθανή ωφέλεια της μεθοτρεξάτης και της κυκλοσπορίνης είναι ότι φαίνεται να δρουν ταχύτερα από τα συνηθισμένα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
- Ψευδάργυρος. Ανάμεσα στα άλλα, οι ελεύθερες ρίζες, τα μόρια που παράγονται κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού του λίπους, του στρες και της μόλυνσης, μπορεί να συμβάλλουν στη φλεγμονή της νόσου του Crohn. Οι ελεύθερες ρίζες, προκαλούν κάποιες φορές, κυτταρική βλάβη, όταν αλληλεπιδρούν με άλλα μόρια του σώματος. Ο μεταλλικός ψευδάργυρος αφαιρεί τις ελεύθερες ρίζες από το κυκλοφορικό. Οι έρευνες συνεχίζονται για να προσδιοριστεί, αν το συμπλήρωμα ψευδαργύρου μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή.