Προβιοτικά και Πρεβιοτικά: Τι είναι και πώς ωφελούν την υγεία μας;
Τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά έχουν κινήσει το ενδιαφέρον, σχετικά με τα οφέλη που μπορεί να έχουν για την υγεία. Αν και οι έρευνες είναι συνεχιζόμενες, φαίνεται ότι τα προβιοτικά μπορεί να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της διάρροιας που προκαλείται από τη λήψη αντιβίωσης, στην αντιμετώπιση λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, στην αντιμετώπιση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου, στην επιτάχυνση της θεραπείας εντερικών λοιμώξεων και στην πρόληψη ή μείωση της σοβαρότητας κρυολογημάτων και γρίπης. Η πρόσληψη τους γίνεται φυσικά μέσα από κάποια είδη τροφίμων ή πιο ενισχυμένα μέσα από συμπληρώματα, ανάλογα με τις ανάγκες σας. Αν καταναλώνετε μια πλούσια διατροφή, το πιθανότερο είναι να μην χρειάζεστε κάποιο συμπλήρωμα.
ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ: Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί (καλά βακτήρια), τα οποία χορηγούμενα σε επαρκείς ποσότητες, μπορεί να ωφελήσουν την υγεία. Υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι συγκεκριμένα προβιοτικά είναι αποτελεσματικά στη βελτίωση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου, της ελκώδους κολίτιδας (μια μορφή της πάθησης του φλεγμονώδους εντέρου), της λοίμωξης καθώς και στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης εκζέματος και άλλων αλλεργικών παθήσεων.
Τα υγιή άτομα επίσης μπορεί να ωφεληθούν από τη λήψη προβιοτικών – υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι τα προβιοτικά μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, σε υγιείς πληθυσμούς.
Οποιαδήποτε επίδραση από κάποιο προβιοτικό συνδέεται με το στέλεχος του προβιοτικού βακτηρίου που χρησιμοποιήθηκε. Αυτό σημαίνει ότι η διαπίστωση μιας συγκεκριμένης επίδρασης από ένα προβιοτικό στέλεχος, δεν μας επιτρέπει να συμπεραίνουμε για τις πιθανές επιδράσεις άλλων προβιοτικών στελεχών.
Ενώ υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν θετική επίδραση συγκεκριμένων προβιοτικών στελεχών σε συγκεκριμένες παθήσεις, όπως οι λοιμώξεις από το βακτήριο Clostridium difficile, η ελκώδης κολίτιδα· για άλλα προβλήματα υγείας τα στοιχεία δεν είναι ακόμη σαφή και χρειάζεται να γίνουν περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιωθούν τα οφέλη από τα προβιοτικά σε υγιείς ανθρώπους.
Η καλύτερη πηγή προβιοτικών είναι το γιαούρτι, το οποίο περιέχει λακροβάκιλλο ή μπιφιδοβακτήρια. Προϋπόθεση είναι να αναγράφεται στη συσκευασία του ότι περιέχει ζωντανή και ενεργή καλλιέργεια βακτηρίου.
ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΑ: Τα πρεβιοτικά είναι μη αφομοιώσιμοι υδατάνθρακες που δρουν ως τροφή για τα προβιοτικά, αφού δεν μπορούν να αφομοιωθούν από το ανθρώπνο σώμα. Συμβάλουν στη διατήρηση υγιούς πεπτικού συστήματος και εντοπίζονται σε δημητριακά ολικής αλέσεως, μπανάνες, σπαράγγια, σκόρδο, όσπρια, πλιγούρι βρώμης, μέλι και κρεμμύδια.
Τα πρεβιοτικά χρησιμοποιούνται επιλεκτικά από τα εντερικά βακτήρια γα ζύμωση. Αυτό σημαίνει ότι βακτήρια που σχετίζονται με ευεργετικές για την υγεία επιδράσεις, μπορούν να στοχευθούν ειδικά. Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δείχνουν ότι τα πρεβιοτικά μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στην εντερική μικροχλωρίδα, αλλά είναι ακόμη ασαφές πώς ακριβώς μπορεί η χρήση πρεβιοτικών να μεταβάλει τη σύνθεση και τη λειτουργία της εντερικής μικροχλωρίδας, πόσο σταθερές θα είναι αυτές οι αλλαγές και τι σημαίνουν οποιεσδήποτε αλλαγές στην εντερική μικροχλωρίδα για την ανθρώπινη υγεία- αυτό χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
Επιδράσεις των αντιβιοτικών στην εντερική μικροχλωρίδα
Η λήψη αντιβιοτικών μπορεί να επιφέρει διαταραχές στην εντερική μικροχλωρίδα. Αυτό οφείλεται στη διαφορετική επίδραση σε διαφορετικούς τύπους βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερο. Συγκεκριμένα βακτήρια είναι ιδιαιτέρως ευπαθή ή ανθεκτικά, στο εκάστοτε αντιβιοτικό. Αυτό μπορεί να επιφέρει διάρροια σχετιζόμενη με λήψη του αντιβιοτικού, και στο νοσοκομείο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης πιο σοβαρής μορφής διάρροιας, που προκαλείται από το παθογόνο Clostridium difficile. Ο αντίκτυπος των αντιβιοτικών είναι συνήθως βραχυπρόθεσμος, αλλά οι διαταραχές στην εντερική μικροχλωρίδα μπορεί να διαρκέσουν για μεγάλο διάστημα. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η λήψη προβιοτικών κατά τη διάρκεια λήψης αντιβιοτικού, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης σχετιζόμενης με το αντιβιοτικό διάρροιας.