Οι εντερικές διαταραχές είναι παθήσεις ή προβλήματα που συχνά επηρεάζουν το λεπτό σας έντερο. Κάποιες από αυτές, μπορεί συχνά να επηρεάσουν άλλα μέρη του πεπτικού σας συστήματος, όπως το παχύ έντερο.

Οι εντερικές διαταραχές επηρεάζουν το πώς το σώμα σας πέπτει (χωνεύει ) και απορροφά την τροφή. Μπορεί να προκαλούν άβολα συμπτώματα, όπως διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, μπορεί να επιφέρουν περαιτέρω προβλήματα υγείας.

Αν υποψιάζεστε ότι έχετε εντερική διαταραχή, κλείστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας. Μπορεί να σας βοηθήσει να διαγνώσετε το πρόβλημα και να σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.

Ποια είναι τα είδη των εντερικών διαταραχών;

Στις συνηθισμένες εντερικές διαταραχές, περιλαμβάνονται:

• Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ)

• Νόσος του Crohn

• Κοιλιοκάκη

• Εντερική απόφραξη

Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επηρεάζει και το λεπτό και το παχύ έντερο. Μπορεί να προκαλεί συχνά γαστρεντερικά προβλήματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα. Ως πάθηση, επηρεάζει το 11% του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με το ιατρικό περιοδικό της Κλινικής Επιδημιολογίας.

Η νόσος του Crohn είναι ένα είδος φλεγμονώδους εντερικής νόσου. Είναι επίσης μια διαταραχή του ανοσοποιητικού κατά την οποία το σώμα επιτίθεται στους υγιείς ιστούς του. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα έντερα, στο στόμα και στον πρωκτό.

Η κοιλιοκάκη είναι μια διαταραχή του ανοσοποιητικού κατά την οποία η καταναλωθείσα γλουτένη προκαλεί στον οργανισμό αρνητική αντίδραση. Η γλουτένη είναι ένα είδος πρωτεΐνης που υπάρχει σε συγκεκριμένα σιτηρά, όπως είναι το σιτάρι, η σίκαλη και το κριθάρι. Αν κανείς πάσχει από κοιλιοκάκη, αυτό το οποίο συμβαίνει είναι όταν τρώει γλουτένη, το ανοσοποιητικό του να αντιδρά, εξαπολύοντας επίθεση προς το τοίχωμα του λεπτού εντέρου!

Η εντερική απόφραξη συμβαίνει όταν αποφράσσεται το έντερο. Μπορεί να εμποδίσει το πεπτικό σας σύστημα να επεξεργαστεί την τροφή ή να αποβάλλει τα κόπρανα όπως πρέπει.

Παρόμοια συμπτώματα με αυτά που προκαλούν οι προαναφερόμενες εντερικές διαταραχές, μπορούν να προκληθούν κι από άλλες παθήσεις, όπως είναι τα έλκη, οι λοιμώξεις και ο καρκίνος του εντέρου. Η σωστή διάγνωση είναι βασική προϋπόθεση για να λάβει κανείς την κατάλληλη θεραπεία.

Ποια είναι τα συνηθισμένα συμπτώματα των εντερικών διαταραχών;

Τα συμπτώματα είναι ανάλογα με το είδος της διαταραχής και μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Αλλά, κάποια από αυτά είναι σχετικά κοινά για όλα τα είδη των εντερικών διαταραχών, και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• δυσφορία ή πόνο στην κοιλιά

• αέρια και φούσκωμα

• ναυτία

• διάρροια

• δυσκοιλιότητα

• εμετούς

Αν έχετε προσέξει αίμα στα κόπρανά σας, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας άμεσα.

Άλλα συμπτώματα, παθήσεων που μπορεί να είναι σοβαρές, περιλαμβάνουν πυρετό και απώλεια βάρους.

Τι προκαλεί τις εντερικές διαταραχές;

Σε πολλές περιπτώσεις, η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή. Για παράδειγμα, οι ειδικοί δεν γνωρίζουν τι προκαλεί το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Η ακριβής αιτία της νόσου του Crohn επίσης παραμένει άγνωστη. Αλλά υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου για τη νόσο αυτή, όπως είναι:

• Το κάπνισμα

• Η διατροφή

• Μικροβιακοί ή ανοσολογικοί παράγοντες

• Οικογενειακό ιστορικό της νόσου του Crohn

• Η καταγωγή, όταν είναι εβραϊκή

Η κοιλιοκάκη είναι γενετική διαταραχή. Είναι δηλαδή πιο πιθανό να την εμφανίσει κανείς, αν έχει οικογενειακό ιστορικό αυτής της πάθησης.

Οι περισσότερες εντερικές αποφράξεις προκαλούνται από τραύματα, προηγούμενα χειρουργεία, κοίλες, ή -σε κάποιες περιπτώσεις- καρκίνο. Κάποια φάρμακα επίσης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης εντερικής απόφραξης.

Πώς γίνεται η διάγνωση των εντερικών διαταραχών;

Αν έχετε συμπτώματα εντερικών διαταραχών, κλείστε ραντεβού με τον γιατρό σας για να κάνει τη διάγνωση τής αιτίας των συμπτωμάτων. Για να γίνει η διάγνωση, ο γιατρός μπορεί να σας γράψει διάφορες εξετάσεις.

Για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό του ΣΕΕ, ο γιατρός σας μπορεί να αξιολογήσει τα συμπτώματά σας χρησιμοποιώντας τα λεγόμενα διαγνωστικά κριτήρια: Κριτήρια της Ρώμης. Μπορεί να διαγνώσουν ΣΕΕ αν έχετε εμφανίσει πόνο στην κοιλιά συνοδεία τουλάχιστον δύο από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Αλλαγές στη συχνότητα των εντερικών κινήσεων

• Αλλαγές στην πυκνότητα των κοπράνων

• Συμπτώματα που βελτιώνονται μετά την αφόδευση

Για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό της νόσου του Crohn ή της εντερικής απόφραξης, ο γιατρός μπορεί να σας γράψει απεικονιστικές εξετάσεις, όπως αξονική, μαγνητική ή ενδοσκόπηση, για να δει το πεπτικό σας σύστημα. Επίσης, μπορεί να σας γράψει αιματολογικές εξετάσεις.

Για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό της κοιλιοκάκης, ο γιατρός μπορεί να σας γράψει αιματολογικές εξετάσεις και βιοψία του λεπτού εντέρου. Για το δείγμα της βιοψίας, γίνεται ενδοσκόπηση άνω πεπτικού, μέσω της οποίας συλλέγεται ιστός από το λεπτό έντερο. Το δείγμα αποστέλλεται για ανάλυση σε διαγνωστικό εργαστήριο.

Ο γιατρός μπορεί να γράψει επίσης εξετάσεις για να δει αν υπάρχουν άλλες παθήσεις/αιτίες που μπορεί να προκαλούν τα συμπτώματα. Για παράδειγμα, μπορεί να γράψει περαιτέρω αιματολογικές ή συλλογή δείγματος κοπράνων, για να δει αν υπάρχει κάποια λοίμωξη.

 

Πώς αντιμετωπίζονται οι εντερικές διαταραχές;

Το θεραπευτικό πλάνο εξαρτάται από τη διάγνωση. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει έναν συνδυασμό αλλαγών στον τρόπο ζωής, φαρμάκων, επέμβασης ή άλλων θεραπειών.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει αλλαγές στον τρόπο ζωής για την αντιμετώπιση των εντερικών διαταραχών, στις οποίες να περιλαμβάνονται και αλλαγές στη διατροφή σας. Η δυσανεξία σε κάποιες τροφές μπορεί να επιδεινώνει τα συμπτώματα του ΣΕΕ, της νόσου του Crohn και της κοιλιοκάκης. Οι υπερβολικές ή οι λίγες φυτικές ίνες στη διατροφή, επίσης μπορεί να είναι αιτία προβλημάτων.

Αν έχετε κοιλιοκάκη, ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει να ακολουθείτε διατροφή μέσω της οποίας θα αποκλείετε αυστηρά τη γλουτένη. Για να αποφύγετε τα συμπτώματα και να μειώσετε τον κίνδυνο επιπλοκών, θα πρέπει να αποφεύγετε οτιδήποτε περιέχει σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, αλεύρι ντίνκελ ή το δημητριακό kamut. Πρέπει επίσης να αποφεύγετε τη βρώμη, εκτός αν είναι πιστοποιημένα άνευ γλουτένης (gluten-free). Γιατί ενώ κανονικά στη βρώμη δεν περιέχεται γλουτένη, συχνά η επεξεργασία της γίνεται με τον ίδιο εξοπλισμό που γίνεται και η επεξεργασία των σιτηρών, οπότε, μπορεί έτσι να «μολυνθεί» με γλουτένη.

Αν έχετε ΣΕΕ ή νόσο του Crohn, ο γιατρός μπορεί να σας ενθαρρύνει να κρατάτε ένα αρχείο με τα φαγητά/τροφές που καταναλώνετε και με τα συμπτώματα που αυτά σας προκαλούν. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε εκείνες τις συγκεκριμένες τροφές που πυροδοτούν το πρόβλημα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματά σας. Από τη στιγμή που θα το κάνετε αυτό, θα μπορείτε να πάρετε τα μέτρα σας, και να αποφεύγετε αυτές τις τροφές. Η διατήρηση μιας όσο γίνεται πιο ισορροπημένης διατροφής είναι πολύ σημαντική.

Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας ενθαρρύνει να αυξήσετε ή να μειώσετε την ποσότητα φυτικών ινών στη διατροφή σας. Οι διατροφικές ίνες είναι σημαντικές για να διατηρείται το έντερο υγιές. Αλλά, αν πάσχετε από συχνές διάρροιες, μπορεί να χρειαστεί να τις μειώσετε, μέχρι να επανέλθει το έντερο στη φυσιολογική του λειτουργία. Από την άλλη, η κατανάλωση παραπάνω φυτικών ινών μπορεί να σας βοηθήσει να ανακουφίσετε τη δυσκοιλιότητα και να την προλαμβάνετε.

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει επίσης αλλαγές στην άσκηση, στον ύπνο ή στη διαχείριση του στρες.

Φαρμακευτική αγωγή

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει φαρμακευτική αγωγή αν έχετε ΣΕΕ ή νόσο του Crohn.

Αν έχετε ΣΕΕ και παθαίνετε διάρροιες, ο γιατρός μπορεί να συστήσει φάρμακα κατά της διάρροιας. Αν παθαίνετε δυσκοιλιότητα, μπορεί να συστήσει μαλακτικά κοπράνων ή καθαρτικά. Αναλόγως με τα συμπτώματα .

Αν έχετε νόσο του Crohn, ο γιατρός μπορεί να συστήσει παυσίπονα για την ανακούφιση από τη δυσφορία. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να γράψει επίσης κι άλλα φάρμακα, όπως φάρμακα κατά της διάρροιας, μαλακτικά κοπράνων, φάρμακα ανοσοθεραπείας, κορτικοστεροειδή ή αντιβιοτικά.

Επέμβαση

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει επέμβαση για τη νόσο του Crohn ή για την εντερική απόφραξη.

Αν έχετε νόσο του Crohn, ο γιατρός θα εξαντλήσει τους συντηρητικούς τρόπους θεραπείας, και αν αυτοί δεν αποδώσουν τότε θα σας συστήσει επέμβαση για την απομάκρυνση παθολογικού ή τραυματισμένου ιστού.

Αν εμφανίσετε σοβαρή εντερική απόφραξη, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να κάνει επέμβαση για να την αφαιρέσει ή για να την παράκαμψη της απόφραξης.

Τι πρόγνωση υπάρχει για όσους έχουν εντερικές διαταραχές;

Αν έχετε διαγνωστεί με κάποια εντερική διαταραχή, η βραχεία ή μακροπρόθεσμη πρόγνωση εξαρτώνται από την πάθηση και από την αντίδραση του σώματος στη θεραπεία.

Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να καταφέρετε να ελέγξετε τα συμπτώματα και να μειώσετε τον κίνδυνο των επιπλοκών, ακολουθώντας το θεραπευτικό πλάνο του γιατρού. Αν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν ή αν επιδεινωθούν, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να αναπροσαρμόσει το πλάνο της θεραπείας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για τη δική σας εξατομικευμένη διάγνωση, θεραπεία και τη μακροπρόθεσμη πρόγνωση.