Καρκίνος του κόλον και ελκώδης κολίτιδα
Μόνο ποσοστό περίπου 5% των πασχόντων από ελκώδη κολίτιδα αναπτύσσουν καρκίνο του κόλον. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου ωστόσο, αυξάνεται από τη διάρκεια και το εύρος της εμπλοκής του κόλον. Για παράδειγμα, αν εμπλέκεται μόνο το χαμηλότερο τμήμα του κόλον και του πρωκτού, ο κίνδυνος για καρκίνο δεν είναι υψηλότερος από τον φυσιολογικό. Αν, ωστόσο, εμπλέκεται όλο το κόλον, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου μπορεί να είναι έως και 32 φορές μεγαλύτερος απ’ ότι το συνηθισμένο ποσοστό.
Κάποιες φορές οι προκαρκινικές αλλαγές συμβαίνουν σε κύτταρα που σχηματίζουν στρώση πάνω στο κόλον. Αυτές οι αλλαγές ονομάζονται «δυσπλασία». Οι άνθρωποι που έχουν δυσπλασία είναι πιθανότερο να εμφανίσουν καρκίνο απ’ ό,τι οι άνθρωποι που δεν έχουν. Οι γιατροί ψάχνουν για σημάδια δυσπλασίας, όταν κάνουν κολποσκόπηση και όταν εξετάζουν ιστό που έχει αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του 1997, σχετικά με τον έλεγχο για καρκίνο του κόλον, οι άνθρωποι που είχαν IBD σε όλο το κόλον για τουλάχιστον 8 χρόνια και εκείνοι που είχαν IBD μόνο στο αριστερό κόλον για τουλάχιστον 15 χρόνια θα πρέπει να κάνουν κολποσκόπηση κάθε 1 με 2 χρόνια για να ελέγχουν για δυσπλασία. Αυτού του είδους ο έλεγχος δεν έχει αποδειχτεί ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του κόλον, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωσή του σε περίπτωση εμφάνισης.