Ποια είναι η σταδιοποίηση της νόσου;

O πιο σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την πρόγνωση του Καρκίνου του Παχέος Εντέρου και Ορθού είναι το “Στάδιο”. Με άλλα λόγια το πόσο προχωρημένος είναι ο καρκίνος τη στιγμή που εντοπίζεται.

Υπάρχουν δύο κύρια συστήματα αναφορικά με τα στάδια του ορθοκολικού καρκίνου. Τα συστήματα TNM και Dukes.

Αφενός, το TNM αντιστοιχεί στα αρχικά των αγγλικών λέξεων που στα ελληνικά αναφέρονται στον Όγκο, τους Λεμφαδένες και τη Μετάσταση. Είναι ένα αρκετά ακριβές, αλλά ελαφρώς περίπλοκο σύστημα, οπότε θα αποφύγουμε την επεξήγησή του στο παρόν κείμενο.

Αφετέρου, το σύστημα Dukes, το οποίο έχει πάρει το όνομά του από τον Αμερικανό παθολόγο που το σχεδίασε, έχει 4 στάδια.

Στάδιο Α κατά Dukes
Ο καρκίνος περιορίζεται στο βλεννογόνο, στο εσωτερικό στρώμα του εντέρου

Στάδιο Β κατά Dukes
Ο καρκίνος έχει διεισδύσει στο υπόλοιπο τοίχωμα του εντέρου

Στάδιο Γ κατά Dukes
Ο καρκίνος, έχοντας διαπεράσει όλο το εντερικό τοίχωμα, έχει πια εξαπλωθεί στο λίπος πέριξ του εντέρου και στους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες συνεχίζουν με τα λεμφαγγεία, τα οποία μεταφέρουν λέμφο από το έντερο στο κυκλοφορικό. Αυτό σημαίνει ότι ένας καρκίνος με διηθημένους λεμφαδένες δεν εντοπίζεται σε ένα σημείο, αλλά έχει αρχίσει να εξαπλώνεται, και υπάρχει κίνδυνος διαφυγής των καρκινικών κυττάρων σε μακρινά όργανα.

Στάδιο Δ κατά Dukes
Ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση και έχει εξαπλωθεί σε μακρινά όργανα, όπως είναι το συκώτι, οι πνεύμονες, τα οστά κ.ά.

Ο παραπάνω διαχωρισμός των σταδίων είναι πολύ σημαντικός για δύο λόγους.
Πρώτον, βοηθάει να προγραμματιστεί η θεραπεία, καθώς, όπως εξηγούμε και σε άλλα κεφάλαια, η θεραπεία του ορθοκολικού καρκίνου μπορεί να λάβει πολλές και διαφορετικές μορφές, αναλόγως την περίπτωση.

Δεύτερον, υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στο στάδιο κατά τον εντοπισμό του καρκίνου και στο ποσοστό επιβίωσης από αυτόν. Οι ασθενείς με Dukes στάδιο A έχουν πιθανότητα πενταετούς επιβίωσης, το οποίο εν γένει εκλαμβάνεται ως θεραπεία, της τάξεως του 90%. Οι ασθενείς με Dukes στάδιο B έχουν ποσοστό επιβίωσης της τάξεως του 40%, ενώ οι ασθενείς με Dukes στάδιο Γ, περίπου 20%. Οι ασθενείς που βρίσκονται στο Dukes στάδιο Δ έχουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης μικρότερο από 5%.